چون از تعقیب نماز فارغ شدى، سجده شکر بجا آور. و اتفاق علماى شیعه بر آن است که سجده شکر در وقت تازه شدن نعمتى، یا دفع بلایى مستحبّ است، و بهترین آن پس از نماز است براى شکر بر توفیق اداى نماز. به سند معتبر از حضرت باقر علیه السّلام روایت شده: پدرم امام زین العابدین علیه السّلام، هیچ نعمتى را از خدا یاد نکرد، مگر آنکه به شکرانه آن، سجده بجا آورد، و هیچ آیهاى از قرآن را نخواند که در آن سجده باشد، مگر آنکه سجده کرد، و خدا شرّى را که از آن مىترسید، از او دفع نکرد مگر آنکه سجده کرد، و از هر نماز واجبى که فارغ مىشد، پس از آن سجده بجا مىآورد، و هرگاه اصلاح نمودن میان دو نفر را توفیق مىیافت، به خاطر شکر آن سجده مىکرد، در تمام مواضع سجود آن حضرت، اثر سجده نمایان بود، به این خاطر به آن حضرت سجّاد مىگفتند. و نیز به سند صحیح از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده هر مؤمنى در غیر نماز، براى شکر نعمتى براى خدا سجده کند حق تعالى براى او ده حسنه مىنویسد، و ده سیئه را از او محو مىکند، و ده درجه براى او در بهشت بلند مىگرداند. و به سندهاى معتبر بسیار از آن حضرت روایت شده: نزدیکترین حالات بنده به خدا، حالت سجده همراه با گریه است. در حدیث صحیح دیگرى فرمود: سجده شکر بر هر مسلمانى واجب است، نماز خود را با آن تمام کن، و پروردگارت را به وسیله آن خشنود نما، و فرشتگان را از خود به شگفتى انداز، به درستى که بنده هرگاه نماز بجا آورد، و پس از آن سجده شکر کند، پروردگار جهانیان بین او و فرشتگان پرده را بگشاید و بگوید: اى فرشتگان من، به جانب بنده من نظر کنید، که فریضه مرا ادا نمود، و عهد مرا تمام کرد، پس در پیشگاه من به خاطر آنچه بر او انعام کردهام سجده کرد، اى فرشتگان من، به او چه پاداشى باید داد؟ پاسخ مىدهند رحمتت را. مىپرسد: دیگر چه؟ مىگویند: بهشت، باز مىفرماید: دیگر چه؟ مىگویند: کفایت کارهاى مهمّ او، و برآوردن حاجاتش. پس حق تعالى به کرّات مىپرسد، و فرشتگان پاسخ مىدهند، تا آنکه فرشتگان مىگویند: پروردگارا، دیگر چیزى نمىدانیم، آنگاه خداى کریم مىفرماید: من او را شکر مىکنم، چنانکه او مرا شکر کرد، و به فضل خود به سوى او رو مىکنم، و رحمت عظیم خود را در قیامت به او مىنمایانم! به سند صحیح از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده: خداى عالمیان، ابراهیم علیه السّلام را براى آن خلیل خود گردانید، که بسیار بر زمین سجده مىکرد. و در حدیث معتبر دیگرى فرمود: چون نعمتى از نعمتهاى خدا را به یاد آورى، و در جایى باشى که کسى از مخالفان تو را نبیند، چهره خود را به نیّت سجده بر زمین گذار، و اگر در جایى باشى که مخالفان حاضر باشند، و نتوانى سجده کنى، دست بر پایین شکم خود گذار، و براى تواضع و فروتنى نسبت به خدا به حالت رکوع درآ، و دست بر شکم گذاشتن به خاطر آن است، که مخالفان گمان کنند، دردى در شکم تو پیدا شده. در روایات متعددى وارد شده: حق تعالى به موسى علیه السّلام خطاب کرد: مىدانى تو را براى چه برگزیدم، و از میان آفریدگانم تنها تو را کلیم خود کردم؟ موسى گفت: پروردگارا نمىدانم، خدا فرمود: براى آنکه بر احوال بندگان توجّه کردم، در میان ایشان کسى را ندیدم، که در پیشگاه من بیش از تو خشوع آورد، چون تو از نماز فارغ مىشوى، دو طرف چهرات را بر خاک مىگذارى. به سند موثّق از حضرت رضا علیه السّلام روایت شده: سجده پس از فراغت از نماز واجب، شکر خدا است بر اینکه بنده خود را بر ادا کردن واجب توفیق داده، و کمتر چیزى که باید در این سجده گفته شود، این است که سه مرتبه بگوید: «شکرا لله» راوى پرسید: «شکرا لله» چه معنایى دارد؟ حضرت فرمود: معنایش این است که این سجده از جانب من براى شکر و سپاس خدا است بر اینکه به من توفیق داد به خدمتش برخاستم، و واجب او را ادا کردم، و شکر خدا موجب فزونى نعمت و توفیق طاعت است، و اگر در نماز تقصیرى مانده باشد، که به نافلهها جبران نگشته به وسیله این سجده جبران مىشود. و اما کیفیت این سجده، مشروط به شرطى نیست به هر شکلى که صورت گیرد صحیح است، و احوط آن است که بر زمین انجام گیرد، و اگر بتواند باید مانند سجده نماز بر هفت عضو سجده کند، و پیشانى را بر آنچه سجده نماز بر آن صحیح است بگذارد، و بهتر آن است که بر خلاف سجده نماز دستها را بر زمین بخواباند، و شکم را به زمین برساند، و مستحبّ است اول پیشانى را بر زمین گذارد، سپس طرف راست صورت را، آنگاه جانب چپ را و دوباره پیشانى را بر زمین گذارد. به همین خاطر این حالت را «دو سجده شکر» مىگویند. و ظاهرا بدون گفتن ذکر هم صورت مىگیرد، و مستحبّ است که در این سجده ذکر بگوید، و بهتر آن است که ذکرها و دعاهایى را که در چند سطر بعد ذکر خواهد شد بخواند، و مستحبّ است این سجده را طول دهد